Δύο «χαίρε» που εκφράζουν το διπλό νόημα της σημερινής μεγάλης μέρας για την Ορθοδοξία και το Έθνος μας.
Ο πρώτος χαι
ρετισμός προφέρεται από τα χείλη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ και είναι το μεγάλο μήνυμα προς την Παρθένο Μαρία ότι μέλει να γεννήσει Εκείνον που θα ταπεινωθεί, θα σταυρωθεί και θα αναστηθεί για να σώσει το ανθρώπινο γένος από τη δουλεία της αμαρτίας. Είναι το μήνυμα ότι Αυτή η Αγία, Πάναγνη Κόρη δια της υπακοής της στο Θεό, ως νέα Εύα θα συντελέσει στο να σαρκωθεί ο νέος Αδάμ, ο Χριστός, ο οποίος θα λυτρώσει τον άνθρωπο από το προπατορικό αμάρτημα και θα τον επανενώσει με τον Πατέρα- Δημιουργό του.
Ο δεύτερος χαιρετισμός προφέρεται από τα χείλη του Εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού αλλά και από τα χείλη όλων των Ελλήνων και ευαγγελίζεται τη λύτρωση του ελληνικού γένους από τα δεσμά της μακραίωνης Οθωμανικής δουλείας.
Και νάμαστε όλοι εμείς εδώ σήμερα έτοιμοι να ανοίξουμε τα παράθυρα της ψυχής μας στα τετραπέρατα της μνήμης, για να θυμηθούμε την άγια φύτρα εκείνης της εποχής, της άνοιξης του 21 και να δώσουμε μια ακόμη ερμηνεία ζωής και ήθους σε αυτή την αλησμόνητη ιστορία...
25η Μαρτίου 1821. Τόπος της γης η μήτρα η ιερή, η Ελλάδα. Κι ένας λαός, κουβαλώντας στα σπλάγχνα του τη θεία και υπέροχη μοίρα, μάχεται ν΄ ανεβεί, να γαντζωθεί από κάποιο φως, από κάποια ελπίδα. Ενας λαός ραγιάδων σε μια δοσμένη ιστορική στιγμή, με μια θεμελιακή πίστη, σηκώνει το σταυρό του κι ανεβαίνει ξανά το μονοπάτι της λεφτεριάς.
25η Μαρτίου. Ένας λαός σηκώνεται από την τέφρα του και παίρνοντας πάλι στα χέρια του τη μοίρα του δίνει τη μάχη για την ύπαρξή του. Σπάζοντας το ντόπιο κατεστημένο της τούρκικης πολιτικής, ανατρέποντας την ισορροπία των όπλων, ξεπερνώντας το θρύλο της τούρκικης υπεροχής, ξαναφαίνεται ωραίος κι ανεπανάληπτος, και φωνάζοντας "λεφτεριά ή θάνατος", πηδάει την όχθη της λογικής και φτάνει τα σύνορα του θρύλου.
Η 25η Μαρτίου είναι ο μακρινός εκείνος σταθμός όπου δίνουν το ύψιστο παρόν η Λεφτεριά, η Πίστη, η Αλήθεια, ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκαν οι Ελληνες όλων των εποχών με «λάβαρό» τους το:
Χρέος κι Αγώνας.
Να, λοιπόν, το χρέος: Αγώνας.
Και να ο αγώνας: Χρέος.
Η επανάσταση του 21 ήταν ένα αίτημα πανεθνικό, με σκοπούς υπερεθνικούς. Το αγωνιστικό ήθος, η καθαρή όραση, η κοινή απόφαση, η χωρίς πισωγυρίσματα μάχη, τα ολοκαυτώματα είναι οι μαρτυρίες ενός αγώνα που, στο σύνολό του, στάθηκε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο φαινόμενο.
Εθνικό, γιατί άλλαξε τα πεπρωμένα της χώρας μας μέσα από ένα φοβερό καθαρτήριο αίματος και θυσιών. Ευρωπαϊκό, γιατί σε μια κρίσιμη στιγμή ανακατατάξεων στην Ευρώπη, η Επανάσταση θα ποδηγετήσει τους λαούς σε μια νέα θέαση αξιών και θα συντελέσει καταλυτικά στον αφανισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τέλος, παγκόσμιο, γιατί οι λαοί ανακατατάσσουν τις ιδέες τους και τις αξίες της ζωής, παίρνοντας τα ηθικά μέτρα του Έλληνα αγωνιστή.
Ο Ευρωπαϊκός ευδαιμονισμός και τα μυωπικά συμφέροντα των διεθνών σχέσεων δεν πίστεψαν, τουλάχιστο στην αρχή, στο πολιτικό, ηθικό και πνευματικό περιεχόμενο του αγώνα. Όμως ο αγώνας τούτος, συνέχεια και πιστή αντανάκλαση των μεγάλων στιγμών της αιώνιας Ελλάδας, έσπασε τις κλειδώσεις του τούρκικου κράτους και του ασιατικού απολυταρχισμού και μαζί το αντιδραστικό τείχος της Ιερής Συμμαχίας.
Μέσα σ' αυτά τα εφτά χρόνια της αδιάκοπης πάλης, ενάντια στη σκοταδιστική μισαλλοδοξία και το τυφλό πάθος του ασιατισμού και ενάντια στις ανεξιχνίαστες πολιτικές ίντριγκες των Δυτικών κυβερνήσεων, που σήμερα επαναλαμβάνονται στο μαρτυρικό νησί της Κύπρου, στη Μακεδονία και όχι μόνο, το Γένος βεβαίωσε πως η εποχή των θαυμάτων δεν είχε περάσει.
Για να συμβεί όμως οποιοδήποτε θαύμα, είναι αναγκαία η πίστη στο Θεό πρωταρχικά.
Η ψυχή της Επανάστασης, ο θρυλικός γέρος του Μωριά, Θ. Κολοκοτρώνης, όταν βεβαιώνει πως: «Ο Θεός υπόγραψε τη λευτεριά της Ελλάδας και την υπογραφή του δεν την παίρνει πίσω», γνωρίζει πολύ καλά πως αυτό είναι αλήθεια.
Πατρίδα λοιπόν και θρησκεία ΈΝΑ.
Μ' αυτή την πεποίθηση και τη ζέση στην ψυχή ξεκινούν τα παλληκάρια του Μωριά, της Ρούμελης, των νησιών. Μ' αυτό το ψυχικό σθένος πέφτει η Τριπολιτσά, το ακατάβλητο φρούριο της Τουρκιάς, προκαλώντας δέος στις αντίπαλες δυνάμεις, όπως παραστατικά αποδίδει η πέννα του εθνικού μας ποιητή στο έργο του « Υμνος εις την Ελευθερία»:
«Ά τι νύχτα ήταν εκείνη, που την τρέμει ο λογισμός.
Άλλος ύπνος δεν εγίνη πάρεξ θάνατος πικρός.
Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη και κυλάει στη λαγκαδιά
και τα' αθώο χόρτο πίνει αίμα αντίς για τη δροσιά.»
Εκατόμβες ηρώων ακολουθούν στην Αλαμάνα, στη Γραβιά, στη Χίο, στη Νάουσα, στην Κρήτη, Κάσο και Ψαρά, στο Μανιάκι και τέλος στο μαρτυρικό Μεσολόγγι, όπου αναμετρώνται ο εσωτερικός δυναμισμός των Ελλήνων με την αδυναμία της Τουρκιάς, η ακαταμάχητη πολεμικότητα της φυλής μας, η αγάπη για αποδέσμευση της σκλαβιάς, η παλληκαριά, η λεβεντιά με την κατωτερότητα των Τούρκων.
Το μεγαλείο της θυσίας των Μεσολογγιτών συγκλόνισε κυριολεκτικά τον ευρωπαϊκό κόσμο. Οι φοιτητές του Παρισιού οργάνωσαν διαδήλωση. Στην Αγγλία ο Πάλμερστον και στη Γαλλία ο Σατωμπριάν μίλησαν στα κοινοβούλιά τους υπέρ των Ελλήνων. Οι ζωγράφοι Δαβίδ και Ντελακρουά απαθανάτισαν στα έργα τους τη μεγάλη θυσία. Λογοτέχνες όπως ο Ουγκώ, ο Μίλλερ, ο Ουζανώ, ο Γκαίτε, την εξύμνησαν με δέος. Ακόμη και ο μισέλληνας καγκελλάριος της Αυστρίας, ο Μέττερνιχ, τρεις μέρες μετά την ηρωική έξοδο, ομολόγησε στον πρόξενο της Τουρκίας στη Βιέννη: « Πέστε στην Υψηλή Πύλη ότι δε θα μπορέσω να ενισχύσω την πολιτική της έναντι των ανταρτών με την ίδια φλόγα. Δυστυχώς, μεσολάβησε το Μεσολόγγι».
Και πράγματι, ο ηρωικός αγώνας των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» δικαιώθηκε. Ο συγκλονισμός της Ευρώπης από την αυταπάρνηση των Ελλήνων μπροστά στα ιδανικά της ελευθερίας, έκανε τις Μεγάλες Δυνάμεις να δρομολογήσουν αποφασιστικές ενέργειες για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Το Ναυαρίνο και η αναγνώριση του ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους δεν άργησε να έρθει το Φεβρουάριο του 1830. 'Οπως είπε χαρακτηριστικά ο Σπυρ.Τρικούπης :«Το Μεσολόγγι με τους αγώνες του δόξασε την Ελλάδα, με το χαμό του την ανέστησε.»
Η Ελληνική Επανάσταση τελείωσε με νίκη αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά ότι η χώρα μας είναι μοναδική που μπορεί να ανασταίνεται όταν όλα φαίνονται χαμένα
Ο τόπος μας γνώρισε πολλούς βαρβάρους, μα οι βάρβαροι έμαθαν πως μόνο η χώρα τούτη υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει, λαμπαδηφόρος πολιτισμού κι αλήθειας και αυτό το φωνάζουμε με όλες μας τις δυνάμεις, σ 'Ανατολή και Δύση, σε εφήμερα πανίσχυρα κράτη. Και τους λέμε:
Κάθε σπιθαμή αυτής της γης, μα και κάθε αλύτρωτης γωνιάς του Ελληνισμού, θα σηκωθεί ολόρθη να πολεμήσει το σκοταδισμό, τις ίντριγκες, τη διεθνή προβοκάτσια, όποιο χρώμα κι αν έχουν και σ' όποιο Θεό κι αν πιστεύουν......Κάθε γνήσιος Ρωμιός έχει μέσα του το Θεό και την Ελλάδα και για τούτο, από ιστορική αναγκαιότητα κι από θεία επιταγή, πολεμάει και νικάει, νικάει και δημιουργεί και φωτίζει, αποδεικνύοντας πως μέσα του υπάρχει ολόρθη η συνείδηση του Χρέους και του Αγώνα...
Ας μην το ξεχνούν αυτό και όσοι κρατούν την τύχη του έθνους μας στα χέρια τους και στο πλαίσιο του προοδευτισμού βάλλουν κατά της Πίστεώς μας...
Ορθόδοξοι Έλληνες είμαστε... Πάει να πει, όσο θα υπάρχουμε, θα υπάρχει και ο κόσμος όλος. Σημαίνει πως όσο σ΄αυτή τη χώρα θα λάμπει το φως της Δημοκρατίας και η Εθνική Ενότητα θα είναι αράγιστη, ποτέ δε θα βρεθεί άνθρωπος ή λαός να υποδουλώσει το αίσθημα και το φρόνημά μας.
Περισσότερο επίκαιρα παρά ποτέ, είναι τα λόγια του πιστότατου και φωτισμένου χριστιανού στρατηγού Μακρυγιάννη, από το θάνατο του οποίου φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια. Στη μάχη του φρουρίου της Άρτας, για να ενθαρρύνει τους μαχητές του, τους είπε:
“Το γλέπετε μωρές παιδιά μου ετούτο το κάστρο και κιοτεύετε πώς θα το κυριέψουμε; Δεν είναι τίποτες σας λέω. Άνθρωποι τό ΄καμαν, ενώ τα κάστρα των ψυχώνε μας τά ΄καμεν ο Μεγαλοδύναμος Θεός κι είναι πολλές φορές δυνατότερα από τούτα δω τα κάστρα. Είναι ανίκητα σας λέγω. Και όπως ο Χριστός μας δεν νικιέται ποτές, έτσι κι εμείς οι χριστιανοί δεν νικιώμαστε ποτές. Μη κιοτεύετε...”
Και αργότερα στους Μύλους του Άργους απάντησε στους τέσσερις Γάλλους αξιωματικούς, όταν του είπαν ότι δε θα μπορέσουν οι Έλληνες ν΄αντιμετωπίσουν τις υπέρτερες δυνάμεις του Ιμπραήμ:
“Όταν σηκώσαμε τη σημαία αναντίον της τυραγνίας, ξέραμε ότι είναι πολλοί αυτήνοι και μαθηματικοί κι έχουν και κανόνια και όλα τα μέσα. Εμείς απ΄ούλα τα μέσα είμαστε αδύνατοι όμως ο Θεός φυλάγει και τους αδύνατους, κι αν πεθάνουμε, πεθαίνουμε δια την πατρίδα μας, δια την θρησκεία μας και πολεμούμεν όσον μπορούμεν αναντίον της τυραγνίας, κι ο Θεός βοηθός......”.
“Έδωσεν ο Θεός και δεν βδοκίμησε ο Μπραΐμης”.
Στο σημείο αυτό, θεωρώ ότι είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να κλείσουμε αυτή τη σημερινή μνήμη του '21 με τον επιγραμματικό λόγο του Γερμανού φιλέλληνα ποιητή Vilhem Muller:
“Δίχως, εσένα, Ελλάδα, ο κόσμος τι θάταν;”
Ξανθή Κατσούδα, Διευθύντρια Β΄ Γυμνασίου Χολαργού
25/3/2014